Η Ελλάδα, η πρόοδος και τα... πρωτοσέλιδα

FTIMES

Δημοσιεύτηκε 30/5/2013

 

Maria Paola Toschi*

Η πρόοδος που σημειώνει η ελληνική οικονομία δεν έχει λάβει την δημοσιότητα που θα έπρεπε από τον διεθνή τύπο. Τα προβλήματα παραμένουν σημαντικά, αλλά μια σειρά από δείκτες καθιστούν βάσιμα τα σενάρια αισιοδοξίας.

Ποιος χρηματιστηριακός δείκτης είχε την καλύτερη απόδοση στην Ευρώπη τον τελευταίο χρόνο; Δεν ήταν ο κραταιός Dax, παρόλο που έφθασε σε ιστορικά υψηλά. Επίσης, δεν ήταν κάποια αγορά έξω από την ταλαιπωρημένη ευρωζώνη, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, η Σουηδία ή η Ελβετία. Είναι ο Γενικός Δείκτης του Χρηματιστηρίου Αθηνών, ο οποίος έχει σχεδόν διπλασιαστεί από τον Μαϊο του 2012.

Η σταδιακή και οικονομική πρόοδος δεν αποτελεί καλό υλικό για την τηλεόραση όπως οι διαδηλώσεις και οι ταραχές. Αλλά στην Ελλάδα αυξάνεται η αισιοδοξία πως τα χειρότερα της κρίσης έχουν περάσει.

Είναι μια μικρή οικονομία, αλλά το γεγονός δεν παύει να είναι σημαντικό για τις εξελίξεις σε παγκόσμιο επίπεδο: αν η Ελλάδα καταφέρει να εμφανιστεί ως μια οικονομία που ανακάμπτει, έχοντας πάρει το φάρμακο της δημοσιονομικής λιτότητας και των μεταρρυθμίσεων, θα δώσει περαιτέρω ώθηση στην μεταρρυθμιστική ατζέντα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και το Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Αντίστοιχα, αν η Ελλάδα βαλτώσει, οι υπόλοιπες χώρες τις περιφέρειας μπορεί να αποθαρρυνθούν να προχωρήσουν τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις.

 

Αναμφίβολα η Ελλάδα δεν έχει ξεπεράσει ακόμα τον κίνδυνο. Η χώρα μόλις εισήλθε στην έκτη συνεχόμενη χρονιά ύφεσης και η οικονομική, πολιτική και κοινωνική κατάσταση είναι ακόμα εύθραυστη. Αλλά ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης του ΙΟΒΕ βρίσκεται κοντά σε υψηλά δύο ετών. Οι ελληνικές εταιρείες κατάφεραν να εκδώσουν χρέος στις αγορές κεφαλαίων. Η κυβέρνηση προβλέπεται να εμφανίσει πρωτογενές πλεόνασμα το 2013 και να επιστρέψει στην ανάπτυξη το 2014.

Τα στοιχεία αυτά επέτρεψαν στην Ελλάδα να λάβει μέρος στο ράλι των τελευταίων μηνών. Οι αποδόσεις των 10ετών ελληνικών ομολόγων βρίσκονται πλέον αρκετά κάτω από το 10%, έχοντας αγγίξει το 40%. Η Standard & Poor?s αναβάθμισε την πιστοληπτική αξιολόγηση της Ελλάδας σε "Β-", με σταθερό outlook, αφού προηγουμένως είχε τοποθετήσει τη χώρα σε ?επιλεκτική χρεοκοπία?. Ο William Buiter, ο οικονομολόγος που επινόησε τον όρο "Grexit", ανέφερε την περασμένη εβδομάδα ότι η έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ, αν και είναι ακόμα δυνατή, δεν αποτελεί μέρος του βασικού του σεναρίου.

Πράγματι, η αγορά εργασίας παραμένει αδύναμη. Στο τέλος του 2012 το ποσοστό ανεργίας σκαρφάλωσε στο 24%, κάτι που εμποδίζει την ανάκτηση της εγχώριας ζήτησης. Ωστόσο, το μέσο μοναδιαίο κόστος εργασίας έχει υποχωρήσει 14% από το υψηλό του 2009. Ο αντίκτυπος, σε συνδυασμό με την αδύναμη εσωτερική ζήτηση, είναι μια σταθερή βελτίωση στο έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών, το οποίο έπεσε στο 5% το Σεπτέμβριο του 2012, από 16% το 2009.

Η αντιμετώπιση του επίμονου ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών αποτελεί κλειδί για την ανάπτυξη μακροπρόθεσμα και την βιωσιμότητα του χρέους, οπότε δεν μπορούμε παρά να μιλάμε για ευχάριστα νέα.

Εκτός από την μείωση του αριθμού των δημοσίων υπαλλήλων και την απελευθέρωση των κλειστών επαγγελμάτων, του τουρισμού και του τομέα του λιανικού εμπορίου, η κυβέρνηση έχει κάνει επίσης βήματα για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και την καταγραφή της ακίνητης περιουσίας. Οι προσπάθειες αυτές θα πάρουν χρόνο, αλλά τα προσδοκώμενα έσοδα είναι σημαντικά. Με βάση τους υπολογισμούς χάνονται περίπου 30 δισ. ευρώ από τη φοροδιαφυγή κάθε χρόνο.

Η κυβέρνηση παρουσίασε μια λίστα κρατικών εταιρειών και ακινήτων που τίθενται προς πώληση. Τα έσοδα από τις ιδιωτικοποιήσεις μπορεί να αντιστοιχούν μόνο σε 23,5 δισ. ευρώ ως το 2020, τα μισά από όσο προβλέπονταν αρχικά, αλλά τουλάχιστον πραγματοποιείται κάποια πρόοδος. Εν τω μεταξύ, έχουν προσδιοριστεί και περικοπές, κυρίως στους μισθούς του Δημοσίου και στις κοινωνικές δαπάνες. Η μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού το 2010 θα μειώσει τις δημόσιες δαπάνες για συντάξεις ως ποσοστό του ΑΕΠ από 17% στο 14% το 2013.

Η Ελλάδα έχει αρχίσει να φέρνει καλά νέα. Αν η ανάπτυξη του ονομαστικού ΑΕΠ πιάσει ή ξεπεράσει τις προσδοκίες, το δημοσιονομικό έλλειμμα θα υποχωρήσει σταδιακά στο μηδέν μέσα στα επόμενα χρόνια. Κάτι τέτοιο μπορεί να πείσει τους επενδυτές ότι η ευρωζώνη μπορεί να ενστερνιστεί τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και ότι δεν χρειάζεται να είναι όμηρος των οικονομικών ελίτ. Τίποτα από τα παραπάνω δεν στοχεύει στην υποβάθμιση των κινδύνων, οι οποίοι παραμένουν σημαντικοί, αλλά δείχνουν ότι μερικές φορές η πραγματικότητα μπορεί να είναι καλύτερη από ότι δείχνουν τα δραματικά πρωτοσέλιδα.

Η Maria Paola Toschi είναι στρατηγικός αναλυτής στο τμήμα ανάλυσης της JP Morgan Asset Management.

 

Πηγή: euro2day